Vruchtwaterpunctie
Ilona Niessen
Wat is de vruchtwaterpunctie?
De vruchtwaterpunctie is een onderzoek waarbij wordt vastgesteld of je kindje een aangeboren chromosoomafwijking heeft. Er wordt gekeken naar het syndroom van Down, het syndroom van Edwards of het syndroom van Patau. Daarnaast kan worden vastgesteld of je kindje een open ruggetje of open schedel heeft.
Wanneer de vruchtwaterpunctie?
Een vruchtwaterpunctie wordt alleen uitgevoerd als:
- je de combinatietest of de NIPT-test hebt gedaan en hieruit komt dat er sterke aanwijzingen zijn dat je kindje één van de drie genoemde chromosoomafwijkingen heeft. De combinatietest en NIPT-test zijn niet 100% betrouwbaar, waardoor de vruchtwaterpunctie of vlokkentest wordt gedaan om hierover zekerheid te krijgen.
- je al eerder een kindje hebt gekregen met één van deze genoemde afwijkingen.
- je om medische redenen een verhoogd risico hebt op een kindje met één van deze genoemde afwijkingen of aandoeningen als een open ruggetje of open schedel.
De punctie vindt rond de 14e - 16e zwangerschapsweek plaats. Dit is afhankelijk van de hoeveelheid vruchtwater en de dikte van de buikwand. Een vruchtwaterpunctie wordt altijd in het ziekenhuis uitgevoerd.
Hoe verloopt de vruchtwaterpunctie?
Voordat de punctie plaatsvindt, wordt met een echo de exacte prikplaats bepaald. Daarna wordt met een dunne naald via de buikwand wat vruchtwater opgezogen. Het prikken is even pijnlijk. Direct na de ingreep kan je je beroerd voelen. Het opzuigen zelf is binnen 30 seconden achter de rug. Er wordt doorgaans 15 tot 20 cc opgezogen. Dit is 10 tot 15% van het aanwezige vruchtwater in de baarmoeder. Het lichaam maakt deze hoeveelheid vruchtwater heel snel weer aan. Na de ingreep houd je enige tijd wat last, wat vergelijkbaar is met menstruatiepijn.
De opgezogen cellen uit het vruchtwater worden op kweek gezet. Afhankelijk van hoe snel dit verloopt, wordt de uitslag doorgaans na 3 weken verwacht.
Risico op een miskraam
Er is een kleine kans (1 op 300) dat er door de punctie zelf een miskraam volgt. Daarom zal eerst de NIPT-test worden uitgevoerd en dient de vruchtwaterpunctie ter bevestiging. Het risico op een miskraam is bij een vruchtwaterpunctie iets kleiner dan bij een vlokkentest.
Betrouwbaarheid
De cellen in het vruchtwater geven zeer betrouwbare informatie over de chromosomen van je kindje. Er kan daardoor op de chromosoomafwijkingen als het syndroom van Down, het syndroom van Edwards en het syndroom van Patau worden gezocht. In het vruchtwater zelf kan ook het gehalte van een specifiek eiwit - AFP of alfa foeto proteïne - bepaald worden. Een sterk verhoogde hoeveelheid AFP wijst op een open ruggetje of open schedel.
Vergoeding zorgverzekeraar
De vruchtwaterpunctie wordt altijd vergoed door de zorgverzekeraar. Voor deze zorgkosten hoeft ook geen eigen risico te worden betaald.