Combinatietest
Ilona Niessen
Wat is een combinatietest?
Tijdens je zwangerschap kun je een combinatietest laten uitvoeren. Bij deze test worden de uitslag van twee onderzoeken gecombineerd om hiermee te berekenen of je een verhoogd risico hebt op een kindje met het syndroom van Down, syndroom van Edwards of het syndroom van Patau. Deze syndromen zijn alle drie chromosoomafwijkingen.
De combinatietest bestaat uit:
Bloedonderzoek
In jouw bloed komen bepaalde stoffen voor die een indicatie geven van chromosoomafwijkingen bij je kindje. Het bloedonderzoek vindt plaats tussen de 9e en 14e week van de zwangerschap.
Nekplooimeting
De nekplooi hoort maximaal 3 millimeter dik te zijn. Een verdikte nekplooi kan wijzen op afwijkingen bij je kindje. Daarom wordt de nekplooi gemeten. Dit gebeurd met een echo op dezelfde wijze als de 12-weken echo en de 20-weken echo. De dikte van de nekplooi varieert met de zwangerschapsduur. Aangezien de nekplooi het meest duidelijk aanwezig is tussen de 11e en 14e week van je zwangerschap, wordt de nekplooimeting dan gedaan.
Verhoogd risico
De uitslag van de combinatietest wordt meestal een week nadat beide onderzoeken zijn gedaan gegeven. Soms zal de echoscopist al laten zeggen of de nekplooi dikker is dan normaal of niet. Voor een juiste uitslag moet echter altijd eerst op de uitslag van het bloedonderzoek worden gewacht. Als je kindje een verhoogd risico heeft, kom je in aanmerking voor vervolgonderzoek. Het vervolgonderzoek kan bestaan uit de NIPT, de vlokkentest of de vruchtwaterpunctie. Pas na dit vervolgonderzoek wordt duidelijk of je kindje daadwerkelijk een verhoogd risico heeft en voor welke chromosoomafwijking. Ook dit vervolgonderzoek is niet verplicht. Na overleg met de arts over het vervolgonderzoek, kun je altijd beslissen of je dit onderzoek wel of niet wilt laten doen.
Ben je in verwachting van een tweeling, dan krijg je twee uitslagen, een voor elk kindje. Dit komt omdat het DNA niet gelijk is van beide kindjes.
Geen garantie
Het is belangrijk om te weten dat de combinatietest alleen de kans geeft dat je kindje een van de 3 syndromen heeft. Een verhoogde kans hoeft niet te betekenen dat je kindje daadwerkelijk een chromosoomafwijking heeft. En ook omgedraaid is een lage kans dus geen garantie dat je kindje dit niet heeft. Ook is het geen garantie dat je kindje verder helemaal gezond is.
Vergoeding zorgverzekeraar?
Iedere vrouw kan een combinatietest laten uitvoeren. Echter deze wordt niet vergoed door de zorgverzekeraar, alleen als je hiervoor een indicatie hebt. De kosten moet je dus zelf betalen en zullen rond de € 100,- bedragen. Het eventuele aangeboden vervolgonderzoek wordt WEL vergoed door de zorgverzekeraar.
NIPT in de media
Vanaf 1-4-2014 kan men door middel van het afnemen van een buisje bloed van de zwangere vrouw het DNA van het ongeboren kindje analyseren. De Gezondheidsraad heeft minister Schippers van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport geadviseerd de NIPT beschikbaar te maken voor alle zwangere vrouwen, met of zonder verhoogd risico. Als de minister hiermee instemt kan de test al vanaf 1 januari 2017 al voor iedereen beschikbaar zijn. Tegenstanders vrezen dat er dan veel minder kinderen worden geboren met een afwijking en dat het voor hen die wel een beperking hebben telkens moeilijker wordt zich staande te houden in de maatschappij.